Büyük “Şarlo” – Charles Chaplin, Bolşevik Ajanı mıydı ?

Photograph: Allstar/United Artists/Sportsphoto Ltd

Charlie Chaplin ve Claire Bloom – Limelight Filminden Bir Kesit (1952)

MI5, FBI’ın onu ABD’den çıkarmak için yardım istemesinin ardından Charlie Chaplin’i gözetledi.

Evet, hepimizin filmlerini hala ilgiyle izlediği, sinemanın, devrim niteliğinde işlerine imza atan muhteşem komedi filmleri senaristi ve oyuncu Charles Chaplin’den, “Şarlo”dan bahsediyoruz, Kendisi, yıllarca “Rus Devrimcisi”, “Bolşevik Ajanı” iddialarıyla, yakından takip edildi ve bu iddialar ölümüne kadar sürdü. Sonunda İngiliz haberalma ajansı MI5, ABD’li meslektaşları tarafından ‘Salon Bolşeviği’ olarak tanımlanan aktörün güvenlik riski taşımadığı sonucuna vardı.

Aslında buradan ortaya çıkan sonuç: “Yumuşak Güç” dediğimiz psikolojik harekat, Amerika’dan çok daha önce, Rusya tarafından mı kullanılıyordu ?

1952 yılında çekilen Limelight filminden hemen sonra, ABD’ye dönmesi yasaklandı ve İsviçre’ye yerleşti. MI5, J Edgar Hoover’ın FBI’ı tarafından komünizme sempati duyduğu iddiasıyla takip edilirken Charlie Chaplin hakkında bir dosya açtı.

Modern Zamanların ve Büyük Diktatör‘ün yıldızını “Hollywood’un salon Bolşeviklerinden” biri olarak nitelendiren FBI, MI5’ten ABD’den men edilmesi için bilgi istedi. Gizli dinleme yoluyla toplanan bilgiler de dahil olmak üzere sonuçlar, geçtiğimiz yıllarda yayınlanan (artık halka açık bir arşivde) kapsamlı bir kişisel MI5 dosyasında yer almakta.

Washington’daki bir MI5 irtibat subayı Ekim 1952’de, “Chaplin komünist cephe örgütlerine fon sağladı… Babalık ve kürtaj davalarına karıştı,” diye çalıştığı birimi uyardı.

MI5, on yıl önce Chaplin’in Amerikan Sovyet Dostluk Ulusal Konseyi’nin Los Angeles şubesine şunları söylediğini kaydetti: “Komünizmde çok fazla iyilik var. İyiyi kullanabilir ve kötüyü ayırabiliriz.”

Filmlerinde her zaman eşitliği, işçi sınıfının ezilmesini, kapitalizmi yeren göndermeler olmasını, eleştirmenler bu “salon bolşevikliği” ile ilişkilendirmekteler.